Tan Sri Syed Mokhtar
Al Bukhary
Tan
Sri Syed Mokhtar Shah bin Syed Nor Al-Bukhary dilahirkan pada tahun 1952 di
Alor Setar, Kedah, Malaysia. Bapanya bernama Syed Nor Al-Bukhary dan ibunya
bernama Sharifah Rokiah Syed Mohamed Rahmat yang berasal daripada Hadhramaut,
Yemen. Bapanya
mengembara hingga ke Asia Tengah untuk berniaga dan seterusnya bapanya
ke Thailand. Ketika Syed Mokhtar 9 tahun, beliau dijaga oleh bapa saudaranya di
Johor Bahru dan kemudian kembali ke Kedah dan bersekolah di Sekolah Saint Michael’s.
Beliau mempunyai tujuh orang adik-beradik dan merupakan anak ke tiga. Beliau hidup dalam
serba kekurangan hinggakan rumah kayunya yang terletak di Hutan Keriang tidak
mempunyai meja, katil mahupun kerusi. Hal ini menyebabkan beliau susah untuk
menelaah. Sejak kecil juga beliau di didik oleh ibunya supaya menderma kepada
orang miskin.
Beliau
bermula berniaga kecil-kecilan iaitu membantu ibunya menanam
sayur-sayuran dan menjual roti canai serta membantu bapanya menternak lembu dan
kerbau. Ketika berusia 19 tahun beliau mengambil peperiksaan SPM ( Sijil
Pelajaran Malaysia). Selepas mengambil SPM beliau menjual daging dan pada 1972 beliau mendapat permit empat buah lori Kelas A dan meminjam RM10,000 daripada
Mara untuk membeli Mercedes 911LS. Beliau mula membuka syarikat pengangkutan
“Syarikat Pengangkutan Sentosa”. Syed Mokhtar membeli rumah
kedai yang pertama di Jalan Telok Wan Jah di bawah perjanjian sewa beli dengan
Perbadanan Kemajuan Bandar (UDA) pada 1974. Manakala pada tahun 1975, beliau menubuhkan
Syarikat Shah dan memohon lesen perdagangan beras daripada Lembaga Padi Negara
(LPN).
Salah
satu ciri yang perlu ada dalam diri seseorang usahawan ialah perlu taat. Taat
merupakan patut kepada sesuatu yang dikerjakan. Di mana ciri ini penting dalam
menjadikan seseorang usahawan itu berintegriti. Sebagai contoh yang dapat
dilihat daripada sikap Tan Sri Syed Mokhtar bin Al-Bukhary. Beliau merupakan
seorang ahli perniagaan dan sekali gus jutawan Melayu yang terkaya. Memang
tidak dapat dinafikan bahawa beliau seorang yang taat dan di ambil menjadi
contoh oleh usahawan-usahawan lain melalui sikap yang ditunjukkan, seorang
usahawan perlulah mendapat kepercayaan dari pihak lain. Sebagai contoh Tan Sri
Syed Mokhtar berjaya mendapatkan lesen
perdagangan beras daripada Lembaga Padi Negara (BERNAS). Beliau turut menjadi
pemegang saham sebanyak 52% dalam usaha
sama antara NG Ghaik dan Chua Chong Tan untuk membekalkan beras. Sikap taat
menyebabkan beliau dipercayai oleh orang lain sehingga beliau mampu membuka
syarikat sendiri Bukhary Sdn. Bhd. Memang tidak dapat dinafikan bahawa sikap
yang ada pada diri beliau membuatkan beliau dihormati dan disanjung oleh rakan
niaganya. Beliau bukan sahaja menceburi pelbagai jenis perniagaan malahan
berjaya menguruskan perniagaannya dengan sistematik.
Selain
itu, sikap yang perlu ada dalam diri seseorang usahawan ialah berwawasan.
Berwawasan ialah sikap yang ditonjolkan melalui pemikiran jauh ke hadapan. Ciri
ini penting dan perlu ada dalam diri seseorang usahawan untuk mencapai
matlamat, misi dan visi. Sebagai seseorang yang berwawasan yang dipamerkan oleh
Tan Sri Syed Mokhtar tidak berhenti begitu sahaja tetapi sebaliknya terus
berusaha untuk memajukan lagi perniagaan beliau yang telah ada. Beliau turut
menubuhkan Muzium Kesenian Islam, Yayasan Al-Bukhary, Universiti Antarabangsa
Al- Bukhary dan juga kompleks Al-Bukhary. Sikap berwawasan beliau perlu di
ambil sebagai contoh untuk memperluaskan lagi empayar beliau. Beliau juga
melihat ke arah masa depan dengan mempunyai kepentingan di syarikat-syarikat
gergasi di Malaysia seperti MMC Corporation Berhad, Pelabuhan Tanjung Pelepas,
BERNAS, Gardenia, DRB-Hicom, Bank Muamalat, PERNAS, Malakoff Berhad dan banyak
lagi.
Antara
salah satu ciri usahawan yang terdapat dalam diri Tan Sri Syed Mokhtar ialah
sikap proaktif dalam sesuatu tindakan. Usahawan yang berjaya perlu bijak
membuat peluang, membuat peluang dan bersikap pandang ke hadapan mendahului
orang lain. Sebagai contoh, Tan Sri Syed Mokhtar telah membina Kompleks
Perniagaan (SOUQ) al-Bukhary yang bernilai RM400 juta. Kompleks itu diberi nama
sebagai Pusat Kecermelangan Sharifah Rokiah. Selain itu, beliau membangunkan
muzium Kesenian Islam Malaysia di Kuala Lumpur. Beliau juga dikenali dengan
melakukan kebajikan dengan membina pusat-pusat penjagaan dan penyelidikan.
Penghasilkan produk yang bersifat umum dan sesuai untuk masyarakat berbilang
kaum terutama sekali di Malaysia yang penduduknya terdiri daripada pelbagai
bangsa, agama dan kepercayaan. Oleh itu, usahawan yang mempraktikkan sifat ini
mampu menarik pelanggan yang ramai seterusnya dapat menjana keuntungan kepada
syarikat ekoran daripada penjualan produk yang bersesuaian untuk para
pelanggan.
Selain
itu, antara ciri-ciri keusahawanan yang terdapat dalam diri Tan Sri Syed
Mokhtar ialah sikap tidak berputus asa. Dalam ciri ini, Tan Sri Syed Mokhtar menggunakan
kegagalan dalam hidup atau kesusahan yang dihadapi sebagai pemangkin atau
semangat dan motivasi untuk terus maju dan berjaya dalam kehidupan. Beliau
bersama dengan bapanya menjalankan perniagaan menternak lembu dan mengimport
lembu dari Thailand, Langkawi dan Perlis untuk dijual di pasaran tempatan.
kegembiraan dan kekayaan keluarga tersebut hanyalah sementara. Pada tahun 1970, wabak penyakit
kaki dan mulut telah merosakkan keseluruhan perniagaan lembu mereka. Berikutan daripada
kejadian tersebut, bapa beliau telah mengambil keputusan untuk tidak lagi
menceburi bidang perniagaan itu. Keadaan ini menyebabkan Syed Mokhtar berdepan
dengan masa depan yang tidak menentu.
Dengan
sikap yang suka mengambil risiko dalam kehidupan beliau, Tan Sri Syed Mokhtar
telah membeli rumah kedai yang pertama beliau dengan perjanjian sewa beli
dengan Perbadanan Kemajuan Bandar (UDA) pada tahun 1974. Bukan itu sahaja,
beliau mengembangkan lagi perniagaan beliau dengan menubuhkan Syarikat Shah
iaitu sebagai pembekal beras kepada pihak seperti FELDA, MARA dan Sergam. Hal
ini jelas menunjukkan sifat mengambil risiko dalam perniagaan oleh Tan Sri Syed
Mokhtar mendatangkan hasil dan kejayaan yang berbaloi dalam kehidupannya.